İbn-ül Arabi, varlık felsefesiyle halk-ı cedid (yeniden yaradılış) kavramını getirmiştir. “Her insanın kaderi, ezelde Allah tarafından belirlendi” düşüncesi insanları karamsarlığa sevk edebilir. “Ben böyleyim, kaderim bu” gibi çıkarımlarla olası potansiyellerini, daha ortaya çıkmadan “sınırlandırabilir” İnsan. Oysa, insan başına gelenleri, karşılama şeklini değiştirme gayretinde olur ve hepsinin kendi gelişimi için bir fırsat olduğunu idrak ederse, sayısız potansiyelden kendisi için en iyi olanın önündeki perde kalkabilir ve madde aleminde görünür olur. Dolayısıyla, bir kuvve olarak metafizik alemde bulunan tüm potansiyellerden, ortaya çıkanı belirleyen bizim cüzi irademizdir. O halde, yeniden yaradılış kavramına bir metafor üzerinden bakalım. Yaşayacağımız olay ve deneyimlerle ilgili sayısız ihtimali, henüz banyo edilmemiş fotoğraf kareleri gibi düşünelim. Bu boyutta, henüz yaşantı meydana gelmemiş, madde aleminde (içinde yaşadığımız dünyada) görünür hale gelmemiştir. Yaşanacak olay ise kaderimizde vardır ve yaşanır. O olay yaşandığında; verdiğimiz düşünsel, duygusal ve davranışsal tepkilerimizle; baş etme şeklimiz ise; hangi fotoğraf karesinin banyo edilip, görünür hale geleceğini belirler. Seçimlerimiz, kararlarımız, vazgeçişler, umut etmek, dua etmek, şükretmek vb. her şeyi değiştirip sayısız ihtimallerden bizim için en iyi olanı uyandırabilir. Beynimizin çalışma şeklinin, belirli kalıpların dışına çıkmakta zorlandığını ve yalnızca arşivdeki kayıtları kullanarak enerji tasarrufu sağlayacak şekilde “mekanik” çalıştığını, zaman ve mekan mefhumunun dışına çıkmaya niyetli olmadığını düşünürsek “kolay ve kısa yoldan” “Senin kaderin bu” demesinin şaşılacak bir şey olmadığını; insan fıtratının doğal bir sonucu olduğunu anlamış oluruz. O halde, sayısız ihtimali uyandırma potansiyeli taşıyan insanlar olarak bir an önce yakınmaları, çaresizliği, kaygıyı, korkuları bir kenara bırakarak; “ne olsaydı, sonucu beni huzurlu kılardı” Vb. sorularla, tefekkür ederek görünür olacak olanı seçme iradesini ortaya koyabiliriz.
